انسان هزاران سال است که با استفاده از اشکال مختلف جوشکاری ، به چسباندن و تعمیر قطعات فلزی میپردازد ، اما از قرن نوزدهم تکنیکهای مختلفی برای این کار ایجاد شده است که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در این مقاله در ابتدا مفهوم جوشکاری را شرح میدهیم، سپس به بررسی انواع ابزار جوشکاری می پردازیم و وسایل جوشکاری که برای شروع کار مورد نیاز است را معرفی می نماییم.
جوشکاری چیست و ابزار جوشکاری کدام هستند؟
جوشکاری یک فرآیند پر سابقه در زمینه ساخت، فرم دهی و تعمیر مواد فلزی است که از دماهای بالا برای ذوب و ترکیب مواد استفاده میکند. روند جوشکاری صرفا دو قطعه را به هم متصل نمیکند ( مانند لحیم کردن یا جوش دادن دو قطعه)، بلکه با استفاده از گرمای شدید و گاهی افزودن برخی فلزات یا گازها، باعث میشود ساختارهای فلزی دو قطعه متفاوت به هم متصل شوند و در نتیجه یک قطعه جدید تولید کنند.
یکی از اصلی ترین ابزار جوشکاری ، مادهای به نام پرکننده است. این ماده همانطور که از نام آن مشخص است، به عنوان پر کننده یا منبع مواد مذاب، در جهت تسهیل در شکل گیری یک پیوند قوی بین فلزات پایه مورد استفاده قرار میگیرد. در بیشتر فرآیندهای جوشکاری نیز به نوعی سپر نیاز است تا هم از قطعات اصلی و هم از ماده پر کننده در برابر اکسیداسیون در طی فرآیند جوشکاری محافظت کند. در بخش معرفی انواع وسایل جوشکاری ، وسایل مورد نیاز به تفصیل شرح داده خواهد شد.
جوشکاری با استفاده از منابع مختلف انرژی قابل انجام است. این منابع ممکن است شامل اشتعال گاز (شیمیایی)، قوس الکتریکی (الکتریکی)، لیزر، پرتو الکترون، اصطکاک و فرا صوت باشند.
انواع جوشکاری
جوشکاری هزاران سال است که در صنعت متالورژی و آهنگری به عنوان تنها تکنیک قابل دوام مورد استفاده قرار می گیرد. این صنعت در قرن نوزدهم، زمانی که تکنیکهای جدیدی مانند جوشکاری قوسی و جوشکاری اکسیژنی روی کار آمد، دچار تغییر و توسعه گردید. برخی از رایجترین فرآیندهای جوشکاری عبارتند از:
- MIG یا جوشکاری قوسی با گاز محافظ (GMAW)
- TIG یا جوشکاری قوسی گاز تنگستن (GTAW)
- جوشکاری قوسی الکترود روکش دار(SMAW)
- جوشکاری قوسی با مفتول توپودری (FCAW)
- جوشکاری با پرتو الکترونی (EBW)
- جوشکاری هیدروژن اتمی (AHW)
- جوشکاری قوس تنگستنی گازی
- جوشکاری قوس پلاسما
انواع وسایل و ابزار جوشکاری
اگر شما هم نمیدانید که داشتن چه ابزاری برای مبتدیان در شروع کار الزامی است، با ما در این بخش همراه باشید تا با انواع ابزار جوشکاری آشنا شوید. اولین دغدغه مبتدیان در ابتدای فعالیت در این حرفه، عدم آگاهی در مورد وسایل جوشکاری و انتخاب بهترین ابزار برای این کار است. در اینجا با برخی از اصلیترین وسایل جوشکاری که داشتن آنها برای شروع کار به عنوان یک جوشکار الزامی است آشنا میشوید.
۱. ماسک جوشکاری تیره کننده خودکار
این اولین و یکی از اصلی ترین ابزارهای جوشکاری است که داشتن آن برای هر فردی ضروری است. همه کلاه های جوشکاری ( ماسک های جوشکاری ) دارای کیفیت یکسان نیستند، اما برای داشتن یک ماسک مناسب، نیازی به صرف هزینه زیاد نیست. ماسک جوشکاری مهم ترین ابزار در کارگاه جوشکاری است، بنابراین پیشنهاد میکنیم که از یک کلاه تیره کننده خودکار استفاده کنید. کلاه های مخصوص جوشکاری مجهز به تیره کننده خودکار به شما این امکان را میدهد که قبل از شروع جوشکاری، به راحتی قطعه مورد نظر را مشاهده نمایید. این کار به کاهش میزان خطا کمک بسیاری می کند.
۲.آهنربای جوشکاری
آهنربای جوش به دلیل پرکاربرد بودن یکی دیگر از اصلیترین ابزار جوشکاری محسوب می شود. این آهنرباها در چند اندازه مختلف، برای پروژههای جوشکاری کوچک تا بزرگ ارائه میشود و با کمک آنها میتوانید به راحتی قطعات را در جای خود نگه دارید.
۳.ابزار جوشکاری : گونیا
گونیا یک ابزار ضروری است و علت آن را در اینجا متوجه میشوید…
فرض کنید در حال کار کردن روی یک لوله مربعی شکل هستید و قصد دارید ۱۲ اینچ از آن را قطع کنید. برای این کار گونیا خود را بر روی قطعه کار قرار داده، روی قطعه علامت گذاری میکنید، اکنون شما زاویه ۹۰ درجه برای ایجاد برش دارید. علاوه بر این، اگر می خواهید یک برش در زاویه ۴۵ درجه ایجاد کنید نیز میتوانید توسط گونیا قطعه را علامت گذاری و سپس برش بزنید.
۴.ضخامت سنج
اگر می خواهید دریابید که ضخامت فلز شما چقدر است، این ابزار عالی است. اکثر جوشکارها نمودارهایی دارند که مشخص میکند برای جوشکاری روی فلزهای دارای ضخامت متفاوت، چه عملیاتی باید انجام دهند. تخمین زدن ضخامت فلز با چشم، کار سختی است. از این رو استفاده از ضخامت سنج کمک زیادی به شما میکند.
۵.سوهان جوشکاری
یکی دیگر از وسایل جوشکاری سوهان است.احتمالا تاکنون اسم سوهان جوشکاری، بارها به گوشتان خورده است. کاربرد اصلی سوهان جوشکاری هنگام اتمام پروژه میباشد. هنگامی که قطعات را برش میزنید با برآمدگیها و زبری های بسیاری مواجه میشوید که باید از شر آن ها خلاص شوید. در این زمان سوهان جوشکاری به کمک شما می آید.
۶.گیرهها یا انبرهای جوشکاری
یکی دیگر از ابزارهای جوشکاری پرکاربرد، گیره جوشکاری است. ممکن است در طول انجام پروژه، به منظور نگهداری قطعات در جای مد نظرتان، به چندین گیره نیاز پیدا کنید. این گیرهها قطعات را محکم در کنار هم نگه میدارند و بدین ترتیب شما به راحتی میتوانید عملیات لازم را روی آنها انجام دهید.
۷. ابزار جوشکاری : دستکش جوشکاری
دستکش جوشکاری یکی دیگر از ابزارهای مورد نیاز جوشکاری است. بدیهی است که شما در زمان جوشکاری به دستکش مخصوص نیاز دارید. دستکشهای مخصوصی برای این کار وجود دارد که نوع ضخیم آن برای مبتدیان پیشنهاد می شود. با در دست داشتن این نوع دستکش ایمنی جوشکاری، میتوانید قطعات فلزی داغ را چند ثانیه بدون اینکه دستتان بسوزد، نگه دارید. انواع دیگری از دستکش ها نیز وجود دارند که با توجه به نوع جوشکاری باید از آنها استفاده کرد.
۸.عینک ایمنی
عینک ایمنی از جمله وسایل جوشکاری است که استفاده از آن در برخی از انواع جوشکاری ، برای حفظ سلامتی و جلوگیری از آسیب به چشمان ضروری است. در برخی مراحل جوشکاری، جرقههایی تولید میشود که در صورت برخورد آنها با چشم، مشملات جدی به وجود میآید.